Dönemin Emniyet Müdürü Hayri Kozakçyo?lu´nun Ypekçi cinayeti için, ´Bu bir devletliler eylemi´ açyklamasyndan sonra dönemin Yçi?leri Bakany Hasan Fehmi Güne? de, ´Devletliler dönemin sykyyönetim Komutanly?y´nda´ açyklamasy yapty.
![]() ![]() ![]() |
Güne?: Ypekçi´yi vuranlar Sykyyönetim Komutanly?y´nda
Dönemin Emniyet Müdürü Hayri Kozakçyo?lu´nun Ypekçi cinayeti için, ´Bu bir devletliler eylemi´ açyklamasyndan sonra dönemin Yçi?leri Bakany Hasan Fehmi Güne? de, ´Devletliler dönemin sykyyönetim Komutanly?y´nda´ açyklamasy yapty.
Gazeteci Abdi Ypekçi cinayeti syrasynda Ystanbul Emniyet Müdürü olan Hayri Kozakçyo?lu´nun ?Bu bir devletliler eylemi? açyklamasynyn ardyndan, dönemin Yçi?leri Bakany Hasan Fehmi Güne?, o devletlilerin bulundu?u adresi verdi: ?Dönemin Sykyyönetim Komutanly?y.? Güne?, ?Bu artyk polis ve yargy i?i de?il. Siyasi otoritede, devletin örtülü yapylarla ili?kili tüm yapylaryny açyklayacak, toplumdan özür dileyecek. Demokrasi için ?art? dedi. CNN TÜRK´e konu?an Güne?, Kozakçyo?lu´nun dile getirdi?i ?Bu devlet de?il, devletliler eylemi? sözünden ?unlary anlady?yny söyledi: ?Olaydan önce, A?ca´ya katletme emrini veren, silahy veren, onu yönlendiren ki?i belli. O ki?inin kimlerle ba?lantysy oldu?u, daha önce hangi eylemleri gerçekle?tirdi?i bilinmekte. Katil yakalandyktan sonra, kimler tarafyndan yurtdy?yna kaçyryldy?y biliniyor. Buna ra?men bilinmeyen olarak kalmasyna, engellenmi? bir soru?turma denebilir.?
Soru?turmayy engellediler
Güne?, ?Karary alan zaten devletli? diyerek, dönemin Ystanbul Sykyyönetim Komutanly?y´ny i?aret etti. ?Soru?turmaya izin vermeyen dönemin Ystanbul Sykyyönetim Komutanly?y my? sorusunu onaylayan Güne?, ?unlary söyledi: ?Karary alan zaten Devletli. Ylk emri veren ki?i bellidir. Mehmet ?ener´dir. Özel Harp´te olabilir, onunla ba?lantyly da. Polise dediler ki, ´siz artyk bu tahkikaty devam ettirmeyin. Biz yapaca?yz, böyle bir suç varsa, biz gere?ini yapaca?yz.´ E?er katil emniyetin elinden alynyrken... emniyet çok farkly bir ?ey yapty. (Mehmet Ali A?ca Ystanbul Emniyet Müdürlü?ü´nden Sykyyönetim Komutanly?y´na verilece?i gün) Emniyetten o gün çykardy basyna gösterdi. Orada gazeteciler (A?ca´ya) sordu: Sen mi (cinayeti) i?ledin diye. (A?ca) ´Evet ben i?ledim´ dedi. Ystanbul Emniyet´i o toplantyyy yapmamy? olsaydy, (A?ca´ya) mahkumiyet karary tesis etmek zor olacakty. Serbest kalabilecekti.
´Ypekçi´ cinayeti 12 Eylül sürecinin parçasy
?Ypekçi cinayeti, 12 Eylül´e giden sürecin en önemli parçalaryndan? diyen Güne? ?öyle devam etti : ?Toplumu sarsacak ki?i aranmy?, Ypekçi bulunmu?tur. Ypekçi, toplumun bütün kesimlerinin kulak verdi?i bir medya önderiydi. Akyllarynca 12 Eylül´e haklylyk kazandyran bir eylemdi.? ( Star)
Ypekçi ve Papa suikastlerinden geriye kalan sorular
31 yyl önce... Milliyet Gazetesi Genel Yayyn Yönetmeni Abdi Ypekçi, ö?leden sonra Ankara´dan Ystanbul´a döndü, gazeteye u?rady ve saat 17. 40´ta kendi kullandy?y arabasyyla evine do?ru yola çykty.. Sheraton ve Divan Oteli´nin önünden geçerek Harbiye´ye do?ru ilerledi. Ni?anta?y´da, evinin bulundu?u Karakol soka?yna girmesine on metre kala trafik nedeniyle yava?lady... O esnada aracynyn sa? camynda bir kararty belirdi. Ypekçi kur?un ya?muruna tutuldu. Silah seslerini duyan e?i Sibel Ypekçi soka?a fyrlarken, Abdi Ypekçi´nin gövdesi dü?tü... Abdi Ypekçi cinayetine ili?kin sayysyz senaryo üretildi; olayda tetikçi oldu?u iddiasyyla yakalanan ve yargylanan Mehmet Ali A?ca defalarca ifade de?i?tirdi, mahkemeden gizlice alynan ifadeler imha edildi, bazy dosyalar kaybedildi, olayda ady geçenler, kaçanlar korundu, saklandy, onlarca insan, kurum ve kurulu? ´zan´ altynda byrakyldy.
Aradan 31 yyl geçti. 1 ?ubat 1979 tarihinde öldürülen Abdi Ypekçi ´nin cinayetinin tetikçisi oldu?u iddiasyyla yargylanyp mahkum olan Mehmet Ali A?ca´nyn yany syra bu cinayetin icra edilmesinde rol alyp ona yardymcy olan, daha sonra Kartal Askeri Cezaevi´nden onu kaçyryp, saklayarak yurtdy?yna kaçmasyna aracylyk edenlerin bir bölümü çe?itli cezalara çarptyryldy.Ama bir de aradan 30 yyl geçti?i halde hâlâ tam olarak kapanmamy? iki suikast dosyasy yanyty, verilmemi? onlarca soruyla önümüzde duruyor : Biri ´Abdi Ypekçi´, di?eri ´Papa II Jean Paul ´ suikasty dosyasy...Bu iki dosyayy birle?tiren en önemli unsur, Ypekçi ve Papa suikastynda teti?i çeken, yakalanan ve ceza alan faili A?ca...Bu iki dosyayy içinden çykylmaz hale getiren ise, Ypekçi ve Papa suikastlaryny düzenleyen bir grup ülkücünün arkasyndaki ´gücün´, gerçek azmettiricilerin hâlâ açy?a çykarylmamy? oldu?u yolundaki yaygyn kany.
Y?te Abdi Ypekçi cinayetinin 30´uncu yyldönümünde hâlâ tarty?ylan sorular:
CYNAYETY KYMLER NASIL PLANLADI?
Abdi Ypekçi cinayetinin gerçek azmettiricilerinin Mehmet ?ener, Oral Çelik, Yalçyn Özbey ve Yavuz Çaylan oldu?u, cinayetin, uyu?turucu ve silah kaçakçysy olan ve o tarihte MYT´e çaly?ty?y öne sürülen Abuzer U?urlu´nun bürosunda planlandy?y ve o gün eylem planynyn yapyldy?y odada bir MYT mensubunun da bulundu?u iddia edildi. Bu iddia, mahkeme sürecinde A?ca da dahil olmak üzere en az üç sanyk tarafyndan dile getirildi. MYT, bu iddiaya yanyt vermedi.
YKYNCY BYR ARAÇ VAR MIYDI?
Cinayetten sonra görgü tanyklary ?..Yki ki?iydiler, beyaz bir Renault´a bindiler, ba?ka bir araç daha vardy....? ?eklinde açyklamalarda bulundu. Ykinci araç konusu hiçbir zaman açyklyk kazanmady. ?Cinayet syrasynda MYT görevlisi ?ahin Toluno?lu´nun da olay yerinde bir ba?ka araçta bekledi?i? yönünde bir ba?ka iddia daha ortaya atyldy. Bu iddiayy ileri süren ki?i, gazeteci U?ur Mumcu´ydu. Mumcu´nun kaderi de Ypekçi´den farkly olmady, 1993 yylynda öldürüldü. A?ca gibi Malatyaly olan Toluno?lu´nun ise, 1983´te kalp krizinden öldü?ü ileri sürülüyor.
YHBARCININ YSMY ÜZERYNDE NEDEN DURULMADI?
Abdi Ypekçi´nin katilinin bulunmasy için ödül konuldu. Emniyete sayysyz ihbar ya?dy. A?ca´yy ihbar eden MHP´li Ramazan Gündüz, daha sonra bir ba?ka ülkücü Zeki Peker tarafyndan öldürdü. Ancak mahkeme sürecinde ne öldürülen Ramazan Gündüz, ne de katili Zeki Peker´in ismi üzerinde duruldu. Yki dava birbiriyle ili?kilendirilmedi.
?ENER´Y YHBAR ETTY, ÇELYK´Y UZUN SÜRE SAKLADI, NEDEN?
A?ca´nyn 15 gün süren gözalty sorgusunda Yçi?leri Bakany Hasan Fehmi Güne? de bulundu. A?ca, önce suikasty tek ba?yna gerçekle?tirdi?ini söyledi, ardyndan Mehmet ?ener, Yalçyn Özbey ve Yavuz Çaylan´yn adyny verdi. ?ener ve Özbey yurtdy?yna kaçarken, Yavuz Çaylan yakalandy ve 10 yyl hapis yatty. Organizasyonda yer alan bir ba?ka kritik isim, Oral Çelik´ti. Ancak A?ca uzun süre Çelik´in adyny vermedi. A?ca, ?ener´in ismini hemen vermesine kar?yn Çelik´in ismini neden uzun süre saklady?y sorusunu hep kar?ylyksyz byrakty.
SIKIYÖNETYM, EK SORU?TURMA YZNY VERMEDY MY?
A?ca yakalandyktan sonra 15 gün süreyle sorgulandy. O dönemde sykyyönetim yasasy nedeniyle ek soru?turma süresi, ancak sykyyönetim komutanly?y tarafyndan verilebiliyordu. Dönemin Yçi?leri Bakany Hasan Fehmi Güne?´e göre Emniyet, Ystanbul Sykyyönetim Komutanly?y´ndan 15 günlük ek soru?turma süresi istedi. Ancak bu talep askeri makamlar tarafyndan geri çevrildi. Dönemin 1. Ordu ve Sykyyönetim Komutany Orgeneral Necdet Üru?, Güne?´in bu iddiasynyn do?ru olmady?yny söyledi.
A?CA, ASKERY CEZAEVYNDEN NASIL KAÇTI?
A?ca dosyasynyn en büyük muammasyny, yüksek güvenlik önlemlerinin oldu?u Kartal Askeri Cezaevi´nden 25 Haziran 1979 tarihinde kaçyrylmasy olu?turuyor. A?ca, bu hapishanedeki askeri görevliler ve onlaryn devreye soktu?u erler tarafyndan kaçyryldy. Bu organizasyonun kilit ismi olan ?Ömer Astsubay? syrra kadem basty ve yargylanmady. Olaya kary?an erler ise, muhtelif hapis cezalaryna çarptyryldy.
?ENER VE ÖZBEY NEDEN HYÇ YARGILANMADI?
Abdi Ypekçi cinayetinin organizasyonunda yer alan Mehmet ?ener, Yalçyn Özbey ve Oral Çelik bu cinayetten dolayy hiç sorgulanmadylar ve hiç ceza almadylar. Cinayetten önce ve sonra A?ca´nyn hesabyna para yatyran Yalçyn Özbey, Almanya´ya kaçty. DGM´nin resmi ba?vurusuna ra?men Almanya Özbey´i Türkiye´ye vermedi. 1995´te iki MYT mensubu Özbey´i Almanya´da sorgulady, ama sonra MYT´in bu sorgu tutanaklaryny imha etti?i ortaya çykty.Mehmet ?ener hiç yakalanamady. Çelik ise 1999´da üç ay hapis yattyktan sonra davasy dü?tü. Çelik´in davasy dü?tükten sonra mahkemeye nereden gönderildi?i belli olmayan, Özbey´in görü?me tutanaklary diye belgeler ula?ty. MYT´in ?imha ettik? açyklamasyny sürdürmesi üzerine, mahkeme bu tutanaklary teyit etmedi.
ÇELYK´Y TE?HYS EDEN TANIK NEDEN KORUNMADI?
Ypekçi ve Papa suikastynyn en kilit isimlerinden birinin Oral Çelik oldu?u konusunda herkes hemfikir. Kendisi ´bütün syrlar bende´ dedi ama hakkyndaki suçlamalary kabul etmedi. 1986 yylynda Fransa´da uyu?turucu suçundan yakalanyp üç yyl hapis yatty. Daha sonra hem Ysviçre, hem Ytalya´da uyu?turucu kaçakçyly?y iddialaryyla yargylandy. 1996 yylynda kendi iste?i ile Türkiye´ye iade edildi ve yeniden hapse girdi. Ypekçi davasyndan yargylanyrken, üç ay sonra tahliye oldu. Kendisinin Ypekçi´ye ate? etti?ini söyleyen Abdullah Yavuz adyndaki tanyk, bu ifadesini geri aldy. Yavuz, daha sonra güvenli?i sa?lanmady?y için ifadesini geri aldy?yny açyklady.
MYT´ÇY GÜNYOL NEDEN HYÇ SORGULANMADI?
Ypekçi dosyasynda hâlâ muamma olarak kalan bir konu, A?ca ile üst düzey bir MYT yetkilisinin yollarynyn Yspanya´nyn Mallorca Adasy´nda kesi?mi? olmasy. Bu MYT yetkilisinin ismi, bir dönem MYT Dy? Ystihbarat Daire Ba?kan Yardymcyly?y görevinde bulunmu? olan Metin Günyol...Bu MYT görevlisi A?ca´nyn sorgulamasynda da yer almy?ty. A?ca´nyn 1981´de Papa´yy Roma´da vurmasyndan tam bir hafta önce Mallorca Adasy´na gitti?i biliniyor. Bu tarihte Günyol´un da Mallorca´da bulunmasy, A?ca-MYT ili?kisi konusunda soru i?aretleri yaratan bir husus. MYT, o tarihte Günyol´un te?kilattan ayrylmy? oldu?unu söylemekle yetindi. Ylginçtir ki, Günyol 7 ay sonra te?kilata yeniden döndü.
GÜNE?: ENGELLENDYK
Dönemin Yçi?leri Bakany Hasan Fehmi Güne?, A?ca´nyn sorgulamasynda önemli engellerle kar?yla?ty?yny muhtelif vesilelerle söyledi. Güne?´in hem askeri makamlar, hem MYT´ten ?ikâyetçi oldu?u biliniyor. Güne?, dönemin Ba?bakan´y Bülent Ecevit´e de Ypekçi cinayetinin MYT devre dy?y byrakylarak soru?turulmasyny önermesi, MYT´in A?ca olayyndaki siciline güven duymady?yna i?aret ediyor.Abdi Ypekçi suikasty, genel yayyn yönetmeni oldu?u Milliyet´te... Abdi Ypekçi´nin son Durum yazysynyn bulundu?u sayfada, kur?unun kyrdy?y kaleminin foto?rafy vardy. Sayfada ayryca suikasta dünyadan ve yurttan tepkiler yer alyyordu.
Abdi Ypekçi cinayetinde kim kimdir?
MEHMET ?ENER: Ypekçi cinayetinde, A?ca´yy ?azmettiren? oldu?u öne sürüldü. Hakkyndaki gyyabi tutuklama karary 1999´da zaman a?ymyna u?rady. 30 yyldyr konu?mayan tek adam... Ysviçre´de ya?yyor.
YALÇIN ÖZBEY: Ypekçi cinayeti öncesi ve sonrasynda, A?ca´nyn hesabyna para yatyrdy?y tespit edildi. Roma´daki Papa suikasty duru?masynda A?ca´nyn cezaevinden kaçyrylmasynda kullanylan otomobilin kendisine ait oldu?unu kabul etti. MYT´e Ypekçi suikastyna ili?kin bilgi verdi ama Türkiye´de hiç yargylanmady. Halen Brüksel´de ya?yyor.
ORAL ÇELYK: Ypekçi cinayetinin yönlendiricisi, Papa´ya suikast giri?iminin kilit ismi. Ysviçre´den Türkiye´ye döndü, üç ay yatty, çykty. Malatya´da adynyn kary?ty?y bir ö?retmenin öldürülmesiyle ilgili dava dosyasy, adliyede kayboldu. Türkiye´ye döndükten sonra Malatyaspor Ba?kany oldu. 50 milyar sermaye ile i? hayatyna atyldy. O, ?imdi bir i?adamy.
YAVUZ ÇAYLAN: A?ca, eylem yerine kendisini onun götürüp getirdi?ini söyledi. 10 yyl hapis cezasy aldy. MHP Ystanbul Yl Ba?kanly?y için yary?ty, ama Ypekçi cinayeti dosyasy gündeme gelince adaylyktan vazgeçti. Çocuklary üzüldü?ü için artyk Ypekçi cinayeti üzerine konu?mak istemedi?ini söylüyor. MHP´de aktif siyaset yapyyor.
TYMUR SELÇUK: A?ca´nyn askeri cezaevinden kaçmasyndan sonra saklanmasynda ve Yran´a kaçyrylmasynda rol oynady. 1990´ly yyllarda DYP´den siyasete atyldy. Siyaseti byrakyp i?adamly?yna soyundu. ?imdilerde Azerbaycan Kültür Derne?i yöneticisi. I?dyr´dan MHP belediye ba?kan adayy olmak için kulis yaptyysa da, MHP genel merkezi önünü kesti.
ÖMER AY: Mehmet Ali A?ca´ya yurtdy?yna kaçmasy için sahte pasaport sa?lady. Sahte pasaport düzenlemekten hüküm giydi. Ankara´da dershane i?letiyor .
ABUZER U?URLU: Uluslararasy silah ve uyu?turucu kaçakçysy. A?ca´nyn para kasasy. Avukaty, U?urlu´nun A?ca´ya para verdi?ini itiraf etti. Defalarca yakalanyp serbest byrakyldy. Eski MYT yöneticisi Mehmet Eymür, ?Ypekçi cinayetini ona sorun? dedi. 1999´da uyu?turucudan cezaevine girdi.
BEKYR ÇELENK: Abuzer U?urlu´nun orta?y... A?ca´yy Bulgaristan´da himaye etti, ona sahte pasaport sa?lady. 1985´te Türkiye´ye döndü, ?Mahkemede her ?eyi anlataca?ym? dedi ve Mamak Cezaevi´nde yatarken kalp krizi geçirerek öldü.
DO?AN YILDIRIM: Gümrükte çaly?yrken A?ca´nyn cezaevinden kaçyrylmasyna yardym suçlamasyyla Abuzer U?urlu ile birlikte yargylandy. Hapis yatty, avukat olduktan sonra U?urlu ve A?ca´nyn davalaryna bakty.
ABDULLAH ÇATLI: Ypekçi cinayetinde ikinci araçta oldu?u öne sürüldü. A?ca´nyn Maltepe Askeri Cezaevi´nden kaçyrylmasyny organize etti. Suikast sonrasy evinde saklady. Roma´da verdi?i ifade Oral Çelik´i kurtardy. Kaçak oldu?u için Ypekçi cinayetinde hiç sorgulanmady. Oysa devletin bir kanady tarafyndan Susurluk organizasyonu içinde istihdam ediliyordu. 1996 yylynda Susurluk kazasynda öldü. Kazada kamyona çarpan arabada bir Emniyet Müdürü ile bir DYP milletvekili vardy. ( Milliyet)
Dönemin Yçi?leri bakany Güne?: Soru i?aretleri kaybolmady
01 ?ubat 2010: Ypekçi Cinayeti üzerin Vatan gazetesinin dönemin Yçi?leri Bakany Hasan Fehmi Güne?´le yapty?y röpörtajy sunuyoruz. A?ca´nyn tahliye edilmesiyle Ypekçi cinayeti bir kez daha tarty?ylmaya ba?landy. Dönemin Yçi?leri Bakany Hasan Fehmi Güne?, ?E?er iktidarda kalabilseydik, bugün tarty?ylmakta olan birçok konu gündemde olmazdy? dedi. Gazeteci yazar Abdi Ypekçi´nin öldürülmesinin üzerinden tam 31 yyl geçti. Dönemin Ecevit hükümetinin Yçi?leri Bakany, deneyimli siyasetçi Hasan Fehmi Güne?, Ypekçi´nin katili Mehmet Ali A?ca´nyn sorgu tekrarynda bizzat bulundu, A?ca´nyn, ? Yçi?leri Bakany´ny da öldürürüm ? dedi?ini kulaklaryyla duydu. Güne? 31 yyl sonra o günleri, azmettirici olarak aranan ve hiçbir zaman yakalanmayan Mehmet ?ener´den, 12 Eylül´e uzanan ilginç süreci VATAN´a anlatty.
1 ?ubat 1979´da Abdi Ypekçi öldürüldü. 12 Eylül yolda ve siz Yçi?leri Bakanysynyz? - 13 Ocak´ta bakanlyk görevine getirildim. Göreve gelmemden 17 gün sonra Abdi Ypekçi vuruldu. Benim için de çok büyük bir olaydy. Ba?bakanymyz Ecevit için çok sarsycyydy. Çünkü Ypekçi dostuydu. Soru?turma boyunca olayyn devamly takipçisi olarak bu dostlu?unu ve ilgisini devam ettirdi. Ypekçi öldürüldükten sonra olayyn üzerine yürüdük. Ystanbul polisi ba?aryly bir soru?turma ba?latty. Zor bir olaydy, zor bir dosyaydy. Çözülmesi çok zordu, çünkü vuran kaçmy?, iz byrakmamy?ty.
Olayyn tany?y yyllar sonra konu?tu? - Evet. Arabasyny park etmi? bir mimar, olay syrasynda arabasyna binmi? geriye do?ru manevra yapyyordu. Tam olayyn i?lendi?i andy, farlary yanyyordu. Geri geri çykarken Ypekçi´yi vuran katil onun farlarynyn içine dü?tü. O tanyk bütün olayy izledi. Vuru?unu, silahy öbür eline aly?yny, pencereye dayany?yny gördü. Kaçy?yny, onu bekleyen Yavuz Çaylan´yn kullandy?y arabaya bini?ini gördü. Polis ona ula?ty. Bu önemli çünkü ula?amazsynyz. Tanyk gönüllü de?il. Kendi can güvenli?inin tehlikeye girece?ini dü?ünüyor. Ama polis onu ikna etti. Bugün yurtdy?yndaysa bu nedenle oradadyr. Türkiye´de can güvenli?i olmady?yny söylüyor. Tanyk mimar da oldu?u için robot resmi o çizdi. Ypekçi cinayetinde o tanyk sayesinde aslyna çok benzeyen bir robot resim çizildi. Ve sanyklara ula?yldy. Üzerinde çok durulmasy gereken bir nokta var. Olaydan sonra yanylmyyorsam Milliyet Gazetesi 5 milyon, Ypekçi ailesi ise 1 milyon lira ödül koydu. O gün için büyük paralardy. Katili ihbar edene verilecekti, ama o ödülü kimse almady.
Bir ihbar oldu?u hep iddia edilmi?tir oysa? - Böyle bir ?ey yok. Yhbar olmaksyzyn, polis kendi gücü ve iz sürmesiyle katile ula?ty. Katilin o kahvede oldu?unu tespit etti ve gidip aldy. ?una da vurgu yapmak istiyorum, katil hiçbir fiziki baskyya maruz kalmaksyzyn konu?tu. Bundan herkesin emin olmasyny isterim. Kendisine yardymcy olan Yavuz Çaylan´y söyledi. Çaylan Adana´dan alyndy. Uçakta neden alyndy?y söylenince itiraf etti. Ve söyledikleri katilin anlattyklaryyla birbirini tuttu, örtü?tü. Bu görevi kendilerine veren Mehmet ?ener´di. ?ener´in çay oca?y gibi bir i?yeri vardy. Bunlary ça?yrmy? ve ?Gençler öldürülüyor ama artyk syradan hale geldi. Ses getirmiyor. Daha büyük birinin, onlaryn kullandy?y sözcükle ´bir büyük ba?yn´öldürülmesi lazym. Bunu da tespit ettik, Abdi Ypekçi´dir. ?urada oturuyor? demi?ti. O dönem kullanylan telefon rehberinden Ypekçi´nin evinin bulundu?u bölgenin krokisi yyrtylmy? ve üzerinde çaly?ylmy?. O yyrtyk sayfayy polis buldu. Arama yapylmady?y iddiasy do?ru de?ildir. Polis gecikmesinde sakynca bulunan hallerde kendi inisiyatifiyle yapar. O inisiyatif kullanylarak aramalar yapyldy. Cinayetten sonra ?ener´e ´Y?i tamamladyk´ dediler. Bir iddiaya göre silah ?ener´e iade edildi, bir iddiaya göre ise yollaryny kaybettiklerinden Kasympa?a civarynda attyklary söylendi.
Mehmet ?ener´i yakalamak için operasyon düzenlendi mi? - Bu cinayetin arka cephesini ö?renmek istiyorsak ?ener´den ba?lamak gerekiyor. Polis, ?ener´e gitti?inde aracy i?yerinin önünde park halindeydi. Polis birkaç gün onu bekledi ama gelmedi. O zaman bana verilen bilgilere göre katilin yakalandy?yny duyar duymaz- ki bunlar ayny örgütün elemanlary her gün haberle?iyorlar- ortadan yok oldu. Bir anlatyma göre ise, mensup olduklary örgütün siyasi kanadynyn önderi yurtdy?yna çykarken ?ener de ayny uçakla çykartyldy. Ama bu bir görü? olarak ileri sürüldü ve kanytlamady, ara?tyrylamady da.
Kim bu ?ener? - Rolü çok önemliydi. Katile ´Niye ipekçi?´ diye soruldu?unda inandyrycy, akla yakyn, uygun bir gerekçe söyleyemiyordu. ´Ne olmu? öldürülmü?se. ?u kadar genç öldürülüyor. Bir tanede ?dönme? büyük ba? öldürülmü?´ diye kendini savunuyordu. Esas nedeni kendisi de bilmiyordu. Ona bu görevi verenler biliyordu sebebi. O görevi verenler neyi sa?lamak istiyorlardy onu ara?tyrmak gerekiyor.
Sizce neyi sa?lamak istiyorlardy? - Bana sorarsanyz sebebi; bir terör ortamy yaratmak, iç güvenli?i kökten sarsmak, ?iddetin egemen oldu?u bir korku toplumu yaratmak ve böylece bir darbeye ortam hazyrlamak. 12 Eylül´e giden yolda Ypekçi cinayetinin çok önemli, toplumu sarsycy bir olay oldu?unu dü?ünüyorum. E?er soru?turma sürdürülebilseydi, esas neden bulunabilirdi. ?imdi aslynda artyk bu i?in yargy safhasy bitti, ne kadar infaz edildi tarty?maly ama müddetnameye göre katilin cezasy bitti. Ancak bu olayyn nedenini bulmamyz lazym. Gerçekten sivil, demokratik bir düzene kavu?mak istiyorsak, bu tür olaylaryn bir daha ya?anmamasy gerekiyorsa, ya?anan olaylarda rol alanlary, düzenleyen odaklary, nerede e?itildiklerini, kim olduklaryny, devlet içindeki örtülü yapylarla ili?kisinin ne oldu?unu bulmamyz lazym.
Bu olabilir mi sizce? - Devleti yönetenler siyasi bir karar verir ve ?Geçmi?imizdeki bu tür olaylary ara?tyraca?yz, devlet içindeki örtülü yapylaryn rolü var my bulaca?yz? denir. Bu mantykla ba?latylmy? bir olay var aslynda: Susurluk. Ypuçlary vardy ama üzerine yeterince gidilmedi. Bu olaylarda ?ener gibi, mensup oldu?u siyasi grup gibi.
Örgütün ismi nedir, ne adla biliyoruz o grubu? - Ysim söylemek istemiyorum. O insanlara kanytlarla ula?mak lazym. Yoksa iftira atmy? durumuna dü?ersiniz. Ama çok önemli ki?iler çykyp dediler ki, ´Bir grup vardy ki bunlar devlete yardymcy güçlerdi´. Böyle bir ?ey demokraside olmaz. Devletin gücü olur ama ona sivillerden yardymcy güç olmaz. Bu bir gruba suç i?leme imtiyazy tanymak demektir. Bu demokraside olmaz. Ama bunu ba?bakan düzeyinde olanlar, MYT´in önemli görevlerinde bulunmu? insanlar söyledi. Onlara verilen görev neydi? Onlar hangi konularda duyarly kylynmy?lar, hangi dü?ünceye dü?man kalybyna sokulmu?lardy. Üzerlerine gidilemedi. Olay syradan, bireysel bir cinayetmi? gibi göründü.
?ener neden hiç bulunamady? Yurtdy?ynda tutuklandy serbest byrakyldy ama hiçbir zaman ifadesi alynamady? - Benim görevli oldu?um dönemde yurtdy?yna çykty?y ö?renildi. Ama yeri tespit edilememi?ti. Sonra zaten emniyetten dosya alyndy ve takip edilemedi. Ypekçi cinayetinin en azyndan bu kadarcyk bölümünün aydynlatylmasy tamamen Ystanbul polisinin ba?arysydyr. Ben o olaylarla görevlendirilmi? dedektiflerin ne kadar zor ?artlarda, ne kadar özveriyle çaly?tyklarynyn tany?yyym. Günlerce yatmadan, aya?yndan botlaryny çykarmadan çaly?tyklaryny biliyorum. Benim bulundu?um bir yerde ´müsaade eder misiniz ayaklarymyz çok ?i?ti´ diyerek izin istediklerini biliyorum. Sonra o çocuklar ne oldu biliyor musunuz? O çocuklar görevden alyndy. Bu olayyn aydynlanmasynda çok büyük eme?i geçen dedektiflerden birisi geçinmek için sokaklardan toplanan kâ?yt artyklaryyla ilgili bir i? yapmak zorunda kaldy. Ya?amyny sürdürmek için.
Kim bu polisler? - Ysim vermem, çok üzülürler. Bütün ekip görevden alyndy. Hepsi çok zor durumda kaldylar. Üzüntü vericidir. Ystanbul polisine özellikle bu olaydaki ba?aryyy sa?lamy? olan gruba haksyzlyk yapylmy?tyr.
Hepsinin görevden alynmasyny, devletin içinden birileri mi sa?lady? - Görevden alma yetkisini kullananlar yapty bunu. Bu bir resmi-idari tasarruftu. Olayyn kapanmasy istendi. Hatta hiç açylmamasy istendi. Ystedikleri zaman toplumu darbe ortamyna sürükleme kozunu elinde bulunduran yapylara, darbe ortamyna sürükleyecek eylemleri planlayan yapylara ula?madan bütün toplumun vicdanyny rahatlatacak bir tabloya ula?amayyz. Ona yönelmeliyiz. Bu yüzle?me ba?ka ülkelerde yapyldy. Bunlar Gladio´nun sivil uzantylary my, gençlik uzantylary my, bunlary Gladio mu e?itti, cevap bulmamyz lazym. Ama cevaplar aranmady ve bulunmady. Israrym budur.
A?ca´nyn sorgusunda da bulundunuz. Neler ya?andy o sorguda? - Sorgu syrasynda benim talebim üzerine bir soru soruldu: Olayy rahatlykla, detayyyla ortaya koyuyorsun. Ytiraf etmen için basky yapyldy my, i?kence yapyldy my?. ?Bana kimse basky, i?kence yapamaz? dedi. Kendini megalomanik bir tavyrla, abartan bir ki?ili?e sahip birisi olarak algylamy?tym. ?Bana basky yapylsa ben nasyl olsa çykaca?ym, kaçaca?ym. Daha büyük birini vururum o zaman? dedi. ?Kimi vurursun?? diye sordular, ?Yçi?leri Bakany´ny? dedi.
Dinledi?inizi biliyor muydu? - Hayyr bilmiyordu. Beni göremeyece?i bir durumdaydy. Bu sözlerini de duydum. ?a?yrdynyz my? Hayyr. Belli görevleri yapanlaryn ?a?yrmak, korkmak gibi bir haklary yok. Ancak daha sonra bu konuda ysraryny sürdürdü?ünü biliyorum. A?ca´nyn cezaevinden kaçty?y dönemdi. Ben Bakanlyk görevini byraktyktan sonra bazy ki?ilerin Ankara´ya geldiklerini, evimin etrafynda gezdiklerini biliyorum. Bakanlyktan ayryldyktan sonra bir süre koruma verilmi?ti bana. Korumanyn henüz kaldyrylmady?y dönemdi. Korumam evimin biraz a?a?ysynda bekleyen bir araç içindeki iki ki?iyi fark ediyor. Bahçeden dola?yp, ´Kimsiniz, çykyn arabadan ben polisim´demesi üzerine arabayy gazlayyp kaçarken o sokakta park etmi? birkaç arabaya çarpyyorlar. O syrada ben evdeyim. Bunlary da biliyorum.
A?ca onlarla birlikte miydi sizce? - Kendisi arabada myydy, dy?aryda myydy onu bilemiyoruz. Çünkü polis de onlary göremedi. O araba hiç bulunamady. Gerekli bildirimleri de yaptyk. Ben ba?lantyly oldu?unu dü?ünüyorum.
Mehmet ?ener bugün konu?sa bir ?eyler aydynlanyr my? - Mehmet ?ener gelmi? Türkiye´ye dola?my? gitmi?. Artyk gizlenmiyor. Mehmet ?ener bu görevi kendi uydurmady. O görevi ona verenler, aracy olarak kullanylanlar, onlaryn daha üzerindekiler konu?urlarsa çözüme yakla?ylyr. ?ener konu?ursa bir iki adym ileriye gider olay.
Özel harekât hala var. Kalkmaly my sizce? - Her devlette örtülü yapylar vardyr. Devlet güvenli?i söz konusu oldu?unda etkinle?tirilecek, görevlendirilecek yapylar vardyr. Benim bildi?im bunlaryn sorumlulu?u siyaset adamlaryndadyr. Yani bir operasyon yapylacaksa ve ben ba?bakansam benim imzamla olmalydyr. Sorumlulu?u da ben üstlenmeliyim.
Yktidar sürseydi ne olurdu? - ?una çok inanmy?tym. Biraz vaktimiz olabilseydi, hükümet içindeki sorunlary çözebilseydik düze çykabilecektik. Çok inanmy?tym. Uykumuz bile gelmeden çaly?yyorduk. Ancak siyasette hiçbir ?eyi zorlamamak lazym. Hükümetimiz biraz zorlama bir hükümetti. 11 ba?ymsyzla kurulmu?tu. Ki?isel tavyrlary öndeydi. Sorunlar anla?ylmy?ty, çözüm noktalary belliydi. Kar?ymyzda güçlü bir direni? vardy. Ama biz do?ruya, y?y?a yürüdü?ümüz için önümüz kesilmek isteniyordu. Sürdürebilseydik ben bugün tarty?ylmakta olan birçok konu gündemde olmazdy diye dü?ünüyorum. Farkly bir Türkiye olurdu. ( Vatan)
(22 Ocak 2010, 15:02), son güncel.: (01 ?ubat 2010)
HABERLE İLGİLİ ŞİKAYET, DÜZELTME GİBİ TALEPLERİNİZİ İLETMEK İÇİN TIKLAYIN
HABERLE BAĞLANTILI OLABİLECEK LİNKLER:
Emniyet Müdürü Kozakçyo?lu: A?ca yalnyz de?ildi
Türke?: Darbe öncesi suikastlaryn arkasynda devlet görevlileri vardy