Başsavcı İlhan Cihaner´in terör suçunun görev suçuna sokularak yerel mahkemelerden kurtarılması skandalının benzeri ´darbe günlükleri´ için gündemde. İlginç bir süreç sonunda ´görevsizlik´le Ankara´ya gönderilen ´Darbe Günlükleri´ Yüce Divan´a taşınmak isteniyor. AK Partili Üstün, ´Darbe suçu örtbas edilmek isteniyor´ dedi. Hukukçular, ´Darbe suçu görev suçu değil´ görüşünde. Emekli Başsavcı Petek ise yargılanacakları yerin özel mahkemeler olduğunu söyledi.
Komutanları kurtarmak için Yüce Divan hüllesi
Başsavcı İlhan Cihaner´in terör suçunun görev suçuna sokularak yerel mahkemelerden kurtarılması skandalının benzeri ´darbe günlükleri´ için gündemde. İlginç bir süreç sonunda ´görevsizlik´le Ankara´ya gönderilen ´Darbe Günlükleri´ Yüce Divan´a taşınmak isteniyor. AK Partili Üstün, ´Darbe suçu örtbas edilmek isteniyor´ dedi. Hukukçular, ´Darbe suçu görev suçu değil´ görüşünde. Emekli Başsavcı Petek ise yargılanacakları yerin özel mahkemeler olduğunu söyledi.
Darbe Günlükleri´ne ilişkin davanın ´Görev Suçu´ kapsamına alınarak Yüce Divan´a taşınmak istenmesi tartışmalara neden oldu. Anayasa Komisyonu Üyesi ve AK Parti Sakarya Milletvekili Ayhan Sefer Üstün, Darbe suçu görev suçu değildir. Bu nedenle Yüce Divan´a taşınamaz dedi.
148. maddeye dayandırıldı
Deniz Kuvvetleri eski Komutanı Özden Örnek´in kaleme aldığı iddia edilen darbe günlükleriyle ortaya çıkan ve Kara Kuvvetleri eski Komutanı Aytaç Yalman, Deniz Kuvvetleri eski Komutanı Özden Örnek ve Hava Kuvvetleri Komutanı eski İbrahim Fırtına´nın yargılandığı Sarıkız, Ayışığı, Yakamoz darbe planları hakkındaki soruşturma ilginç bir boyut kazandı. İstanbul´dan Ankara´ya gönderilen soruşturma dosyasında Türkiye Cumhuriyeti Anayasası´nın bazı maddelerinde değişiklik yapılması hakkında kanun ile Türkiye Cumhuriyeti Anayasası´nın 148. maddesinde yapılan değişiklik gereğince şüpheliler Aytaç Yalman, Özden Örnek ve İbrahim Fırtına´nın hukuki konumlarının da değerlendirilip takdir edilmesi sonucuna da ulaşılmıştır denilmesi tartışmalara neden oldu. Anayasa´nın 148. maddesinde yapılan değişiklikle kuvvet komutanlarının Yüce Divan´da yargılanması şartı getirildi. 148. maddede Genelkurmay Başkanı, Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanları ile Jandarma Genel Komutanı da görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divan´da yargılanırlar düzenlemesi yapıldı. Darbe Günlükleri ile ilgili soruşturmanın Yüce Divan sıfatıyla Anayasa Mahkemesi´ne taşınmak istendiği belirtiliyor.
Darbe görev suçu değildir
Anayasa Komisyonu Sözcüsü AK Parti´li Ayhan Sefer Üstün, ´Darbe Günlükleri´ soruşturmasının Yüce Divan´a taşınmasına tepki gösterdi. Üstün, Darbe Günlükleri soruşturması kesinlikle Yüce Divan´a götürülemez. Komutanların Yüce Divan´da yargılanmaları sadece görev ile ilgili suçlarda geçerlidir. Darbe suçu ise görev suçu değildir. Biz bu konuyu Anayasa Komisyonu´nda ve Meclis´te çok tartıştık. Bu konu kesinlikle Yüce Divan´a götürülemez dedi. Anayasa´nın 145. maddesinde yapılan değişiklikle darbe suçlarının sivil mahkemelerde yargılanması şartını getirdiklerini belirten Üstün 145. maddede yapılan değişiklik göz ardı edilmesin. Darbe suçu Yüce Divan´da değil, özel yetkili mahkemelerde görülür. Yüce Divan sadece görevle ilgili suçlara bakar. Bunlar kuvvet komutanının zimmetine para geçirmesi veya ihaleye fesat karıştırması gibi suçlardır. Darbe suçu görev suçu kapsamına alınarak örtbas edilmek isteniyor diye konuştu.
Dosyanın Ankara serüveni
Ergenekon davası kapsamında yargılama konusu olan Darbe Günlükleri dosyası, dikkat çekici bir sürecin ardından Ankara´ya gönderildi. İlk etapta ´Darbe Günlükleri´ dosyası, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından Savcı Zekeriya Öz´den, ´Balyoz dosyasıyla ilgisinin olup olmadığının inceleneceği´ gerekçe gösterilerek istendi. Öz´den alınan dosya, Balyoz soruşturmasında görevlendirilen Mehmet Ergül´e devredildi. Ergenekon soruşturmasında bir ifade dahi almayan, dosyayla ilgili hiçbir işlem yapmayan Mehmet Ergül, ´Darbe Günlükleri´ soruşturmasını aldıktan sonra inceleme sürecinde Ergenekon savcılarından ya da Ergenekon davasına bakan İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi´nden Ergenekon dosyasını isteyip herhangi bir incelemede bulunmadı. Ergül, günlüklerin Ergenekon´la bağlantılı olmadığını iddia ederek, birkaç ay elinde beklettiği dosyayı yetkisizlik kararıyla Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı´na gönderdi. Balyoz soruşturması da savcılar Bilal Bayraktar ve Mehmet Berk´ten alınıp Savcı Ergül´e verilmişti.
Görev suçu değil Anayasa´yı ihlal
Kırıkkale Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Adnan Küçük, ´Darbe Günlükleri´nde adı geçen komutanların Yüce Divan´da yargılanmalarının mümkün olmadığını ifade ederek, Yüce Divan´da yargılama olabilmesi için görevleriyle ilgili suçlar olması gerekir. Sözü edilen suç, görevleri ile ilgili suçlar değildir. Söz konusu suç Anayasa´yı ihlal suçudur ve özel yetkili mahkemelerde yargılama yapılır. Şayet görevle ilgili suç olsaydı, anayasa değişmeden önce bu soruşturmalar normal mahkemelerde değil, askeri mahkemelerde yapılırdı dedi.
Darbe girişimine meşruiyet kazandırır
Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Mustafa Şentop, anayasa değişikliğinde Genelkurmay Başkanı ve Kuvvet Komutanları için getirilen Yüce Divan yargısının sadece görev suçları ile ilgili olduğuna dikkati çekerek, Darbe girişimi görev suçu değildir. Darbe girişimini görev suçu olarak nitelendirmek, darbeye meşruiyet kazandırmak demektir. Darbe girişimi anayasal suçtur, yargılama yeri özel yetkili mahkemelerdir diye konuştu.
Yargı yeri özel yetkili mahkeme
Emekli Başsavcı Reşat Petek, darbenin örgütlü suç olduğunu ifade ederek, Darbe, Ceza Muhakemeleri Kanunu´nun 250. maddesinde tarif edilen katalog suçlar arasında yer alıyor. Bu suçları işleyen kimsenin sıfatı ne olursa olsun, yargılanacağı yer özel yetkili mahkemelerdir. Kuvvet komutanı da olsu eğer hükümeti devirmek örgütlenme içinde bulunmuşlarsa bu görev suçu değil, terörle mücadele kapsamındaki saçlardandır. Yüce Divan iddiası tutarlı bir görüş değil. Bunun hiçbir hukuki dayanağı yoktur dedi. ( Yenişafak)
Cihaner´in terör suçu görev suçuna sokulmuştu
Erzincan´da yürütülen Ergenekon Terör Örgütü soruşturması davası, Erzurum 2. Ağır Ceza Mahkemesi´ne görülürken, Yargıtay 11. Ceza Dairesi davanın 2 numaralı sanığı Erzincan Başsavcısı İlhan Cihaner´in başsavcı olmasından hareketle hakkındaki terör suçlamasını görev suçu gibi göstermiş ve davayı kendi bünyesine almıştı. Yargıtay Ceza Kurulu´nda da onanan bu skandal süreçte Başsavcı Cihaner ve birlikte yargılandığı çok sayıdaki diğer sanık ilk duruşmada tahliye edilerek kurtarıldı.
Savcı Ergül´ün Yüce Divan´ı işaret etmesi Anayasa´ya aykırı
02 Kasım 2010: Eski kuvvet komutanları İbrahim Fırtına ve Özden Örnek, Ergenekon soruşturması kapsamında ifade vermişti. İstanbul özel yetkili savcısı Mehmet Ergül ise, Savcı Zekeriya Öz´den alınarak kendisine verilen ´Darbe Günlükleri´ adlı dosyayı ´yetkisizlik´ kararı ile Ankara savcılığına gönderdi. Ergül´ün, ´yetkisizlik´ kararında referandumla değişen Anayasa´nın 145´inci maddesini hatırlatarak Yüce Divan´ı adres göstermesi dikkat çekti. Çünkü bu madde, eski tartışmalara son noktayı koymuştu. İlgili maddede, kuvvet komutanlarının sadece göreviyle ilgili suçlardan Yüce Divan´a gideceği düzenlendi. Bu düzenlemenin tam aksine karar verilerek dosyanın Ankara´ya gönderilmesi, soru işaretlerini artırdı. Çünkü komutanlar ´darbe teşebbüsü ve terör örgütü üyeliği´ suçlarından şüpheli. Bu suçlar da askerin göreviyle ilgili suçlar arasında değil.
Şemdinli bile tekrar sivil mahkemeye geri döndü
Şemdinli sanığı muvazzaf askerler sivillere yönelik eylemleriyle ilgili sivil mahkemede 39 yıl 6´şar ay hapis cezası aldı. Yargıtay kararı bozup dosyayı askerî mahkemeye gönderdi. Askerî mahkeme, iki muvazzaf askeri tahliye etti, dosyayı tekrar sivil mahkemeye gönderdi. Anayasa´daki eski düzenlemeye göre muvazzaf askerlerin yargılanma şekli ´asker kişinin başka bir askere yönelik eylemi, asker kişinin askerî mahalde işlediği fiil ya da asker kişinin askerlik görevinden dolayı yaptığı bir eylem´ olarak düzenlenmiş ve bunun yargılama yeri olarak da askerî mahkemeler adres gösterilmişti. Ancak Anayasa´nın 145´inci maddesi referandum ile değiştirildi. Bu maddenin birinci fıkrası, Askerî yargı, askerî mahkemeler ve disiplin mahkemeleri tarafından yürütülür. Bu mahkemeler; asker kişilerin, sadece askerlik hizmet ve görevleriyle ilgili olarak işledikleri askerî suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler. Devletin güvenliğine, anayasal düzene ve bu düzenin isleyişine karşı suçlara ait davalar her halde adliye mahkemelerinde görülür. şeklinde düzenlendi. Ergenekon davası kapsamında kuvvet komutanları, TCK´nın 312 ve 314´üncü maddelerine göre ´darbe teşebbüsü ve terör örgütü üyesi olmak´ suçlarından şüpheli. Devletin güvenliğine ilişkin suçlar başlığı altında düzenlenen bu suçların yargılama yeri CMK´nın 250´nci maddesine göre özel yetkili ağır ceza mahkemeleri. Yeni anayasa değişikliği askerlerin yargılanmasının sınırlarını çok net çizmişken İstanbul Savcısı Ergül´ün Yüce Divan´ı adres göstermesi şaşırtıcı. ´Yetkisizlik´ kararındaki bu ifade, kararı daha da tartışmalı hale getiriyor. Dosyanın, Yüce Divan adres gösterilerek Ankara Savcılığı´na gönderilmesi Anayasa´ya aykırı görünüyor. ( Zaman)
Kararı Ankara savcılığı verecek
Kuvvet komutanları için de, Başbakan ve Bakanlara uygulanan prosedür geçerli kabul edilirse, Aytaç Yalman, İbrahim Fırtına ve Özden Örnek için 15 milletvekilinden oluşan TBMM Soruşturma Komisyonu kurulacak. Komisyonun raporu ´Yüce Divan´a sevk´ yönünde olursa ve Genel kurulda da 276 kabul oyu çıkarsa yargılama yapılabilecek. İstanbul Savcılığı, ´Yetkisizlik´ kararı verirken Anayasa´da yapılan ve kuvvet komutanlarının Yüce Divan´da yargılanabileceklerine ilişkin hükme dikkat çekti. Bu durumda, komutanlar hakkındaki soruşturmanın akıbeti de Ankara´da belli olacak. Ankara Savcılığı, ´Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs´ suçunun komutanların görevleriyle ilgili olmadığı´ kanısına varırsa, soruşturmaya devam edip dava açabilecek. Yeterli delil olmadığı gerekçesiyle takipsizlik kararı da verebilecek. Ya da, ´Kuvvet komutanları, Anayasa değişikliği sonucu ancak Yüce Divan´da yargılanabilir´ diyerek, yetkisizlik kararı verecek. Bu durumda yeni adres de, TBMM olacak.
(01 Kasım 2010), son güncel.: (02 Kasım 2010)
HABERLE İLGİLİ ŞİKAYET, DÜZELTME GİBİ TALEPLERİNİZİ İLETMEK İÇİN TIKLAYIN
HABERLE BAĞLANTILI OLABİLECEK LİNKLER:
Darbe Günlükleri ve Komutanlarla ilgili manşetlerimiz
Deniz Kuv. Komutanı Özden Örnek´in darbe günlükleri (tam metin)
Ergenekon davasını engelleme girişimleri
Kontrgerilla´nın yargıdaki örgütlenmesi