Oya Baydar: Bu açyk mektup aslynda kendi ku?a?yma; 68´lilere. Ama, darbeler söz konusu oldu?unda, ayny zamanda 78´lilere ve daha gençlere de. Türkiye tarihinde ilk kez, bir sivil mahkemede darbe te?ebbüsü ve darbeci zihniyet yargylanyyor. Yki yyl önce, ülkeyi adym adym darbe ortamyna götürmek isteyen bu zihniyet, ?Tehlikenin farkynda mysynyz?? man?etleri atyyordu. ?imdi ben ?Umudun farkynda mysynyz?? arkada?lar, darbecilik ilk kez suç oluyor, diyorum..
![]() ![]() ![]() |
Darbe ku?aklaryna açyk mektup
Bu açyk mektup aslynda kendi ku?a?yma; 68´lilere. Ama, darbeler söz konusu oldu?unda, ayny zamanda 78´lilere ve daha gençlere de. Türkiye tarihinde ilk kez, bir sivil mahkemede darbe te?ebbüsü ve darbeci zihniyet yargylanyyor. Yki yyl önce, ülkeyi adym adym darbe ortamyna götürmek isteyen bu zihniyet, ?Tehlikenin farkynda mysynyz?? man?etleri atyyordu. ?imdi ben ?Umudun farkynda mysynyz?? arkada?lar, darbecilik ilk kez suç oluyor, diyorum..
Bazylarynyzyn, yazdyklaryma öfkelenece?ini biliyorum. Yine de siz arkada?larymy, eski yolda?larymy, kendi ku?a?ymy ve ardyndan gelen ku?a?y, yalansyz, riyasyz seviyorum ben. Çünkü bizler, Türkiye´nin umut ve masumiyet ça?ynyn çocuklaryyyz. Gerçekle?tirmeyi ba?aramamy? olsak da sava?syz, sömürüsüz, adil bir dünya ve devrim u?runa ya?amlaryny, gençli?ini, a?klaryny feda etmekten çekinmemi? olanlaryz. Bir yanda büyük hatalarymyz, ölümcül yanylgylarymyz, öte yanda özverimiz, devrim inancymyz ve umudumuzla, bir ba?ka ça?yn trajik kaderli insanlaryyyz. Bugün ayry saflarda yer alsak bile, bizi birbirimize ba?layan bir geçmi?imiz var. Benzer yanylgylardan, ayny yenilgilerden ve ayny devrimci ütopyadan, ayny zafer tutkusundan geliyoruz.27 Mayys´ta ço?umuz çok gençtik, çocuktuk, ne oldu?unu tam anlamamy?tyk. Ama 12 Mart´ta, 12 Eylül´de, darbe yönetimlerinin i?kencehanelerinde, askeri tutukevlerinin ko?u?larynda, hücrelerinde, sürgün olup sy?yndy?ymyz yabancy ülkelerde ayny kaderi ya?adyk. Yolda?larymyzy darbecilerin dara?açlaryna, kur?unlaryna, i?kencelerine kurban verdik. Sykyyönetimleri, müdahaleleri, darbeleri iyi biliriz; ülkeye, halka nelere mal olduklaryny da.
Bu açyk mektup, siz arkada?laryma, eski yolda?laryma ?u basit soruyu sormak içindir: Nasyl oldu da buralara geldik, nasyl oldu da kimileriniz darbeci zihniyetin destekçisi oldunuz? Nasyl de?i?tiniz böyle? Kar?ynyzda/ kar?ymyzda; vatana millete zararly gördü?ümüz, ideolojik kar?ytlyk içinde bulundu?umuz, söylemi ve eylemiyle ters dü?tü?ümüz, iktidardan dü?mesini tutkuyla istedi?imiz bir siyasal güç oda?ynyn varly?y darbecili?i me?rula?tyrabilir mi? Bir darbe, bize kar?y yapylmy?sa kötü, ba?kalaryna kar?y yapylmy?sa iyi olabilir mi? Arkalaryny ordu gücüne ve deste?ine dayamy?, özgürlükleri sadece kendi ideolojilerinin özgürlü?ü, demokrasiyi hemen vazgeçilebilecek bir süs, içi bo? bir söz sayan bir takym darbe heveslilerine ve onlaryn kullandyklary vurucu çetelere kol kanat germe noktasyna nasyl geldiniz? Hangi umutsuzluklar, hangi hayal kyryklyklary, hangi dogmatik dirençler, hangi ?mahalle baskylary? getirdi kimilerinizi darbeseverli?e?
Bir televizyon programynda, 12 Mart´yn saygyn ve mümtaz direni?çisi, bir zamanlar tany?ym da olan anayasa profesörünün sözlerini duyunca, ?ört ki ölem? dedim kendi kendime. ?u anda darbeye te?ebbüs suçuyla yargylanmakta olan sanyklary temize çykarmak için, ?Diyelim ki darbe yapmayy konu?mu?, planlamy? olsunlar, bu bir suç de?ildir,? diyordu. Darbe hazyrly?ynyn kuvveden fiile çykmasy halinde zaten i?in bitip darbecilerin iktidar olaca?yny ve sonrasynda ya?anacaklary en iyi bilenlerden biriydi oysa. Y?te vicdanyn karardy?y, insanyn kendini inkar etti?i an diye dü?ündüm.Sonra, davanyn bir ba?ka sany?yna destek vermek için birbirinizi kyrdy?ynyza tanyk oldum. Ynsan, en büyük suçu i?lemi? dostunu bile yalnyz byrakmaz, ona dostluk elini esirgemez, bunu saygyyla kar?ylyyorum. Ama sizler orada basyn ve dü?ünce özgürlü?ü adyna bulundu?unuzu söylüyordunuz. O arkada?ymyzyn tutukluluk nedeninin ve dava dosyasyndaki yerinin gazeteci olarak yazdy?y yazylar falan de?il, darbe planlaryna bula?mak oldu?unu bilmiyor muydunuz? Neydi sizleri darbe te?ebbüsü suçlamasyny aklamaya, desteklemeye sürükleyen? Haksyz, hukuksuz bir ithama, darbe ithamyna maruz kalmy? meslekta?ynyzla dayany?ma için orada bulundu?unuzu söyleseydiniz; Hrant Dink her duru?masynda Ergenekon davasynyn eleba?y sanyklary tarafyndan adym adym ölüme gönderilirken aklynyza gelmeyen böyle bir toplu destek eylemini, yine de alky?layabilirdik. Ama orada, ?Arkada?ymyz darbeci de?ildir, onun darbeye te?ebbüsten tutuklanmasyna itirazymyz var,? diyemiyordunuz ki. ?Dü?ünce ve basyn özgürlü?ünü savunmak için buradayyz,? diyordunuz. Darbecili?i ne zamandyr dü?ünce özgürlü?ü kapsamynda bir temel hak saymaya ba?ladynyz?
Türkiye tarihinde ilk kez, bir sivil mahkemede darbe te?ebbüsü ve darbeci zihniyet yargylanyyor. Yki yyl önce, ülkeyi adym adym darbe ortamyna götürmek isteyen bu zihniyet, ?Tehlikenin farkynda mysynyz?? man?etleri atyyordu. ?imdi ben ?Umudun farkynda mysynyz?? arkada?lar, darbecilik ilk kez suç oluyor, diyorum. Bu davanyn sanyklary, kamu vicdany ve tarih önünde çoktan mahkum olsalar da bir ?ekilde aklanabilir, biraz da sayenizde paçayy kurtarabilirler. Darbeye te?ebbüs suçlary sabit görülse bile, adalet mekanizmasy üzerinde yaratylan baskylar ve müdahaleler sonucunda, zaten i?in ?ovuyla yetinen sivil iktidaryn askerle uzla?masyyla dava dü?ebilir, beraatla da sonuçlanabilir. Bu ihtimali gözden uzak tutmady?ym gibi, güçlü de görüyorum. Ama dü?ünün ki bir ilk gerçekle?iyor, darbecilik suç sayylyp yargylanyyor. Kaplumba?a veya mehter adymlaryyla ilerleyen siville?me ve demokratikle?me sürecimizde bunun nasyl bir adym, nasyl bir e?ik atlama oldu?unu ve bu davanyn, 12 Eylülcülerin, 28 ?ubatçylaryn yargylanmasyna da kapy açabilece?ini hiç dü?ündünüz mü? Umudun farkynda mysynyz?
Darbeler atlatmy?, darbelerle örselenmi?, hayatlary kararmy?, en yakyn yolda?laryny dara?açlarynda, i?kencehanelerde, sokak kö?elerinde kaybetmi? ku?aklara, siyasal kaygylar, ideolojik saplantylarla de?il vicdanyn diliyle, yüre?imle seslenmek istiyorum. Darbe özlemi ve zihniyeti de?i?medi; giderek karikatürle?ti, ça?dy?y kaldy, o kadar. Peki, nedir bu darbeseverlik? Yoksa darbecilik, diktatörlük ve vesayet; sol gelene?imizin bir parçasy my? Öyle bile olsa, bir ça?yn, bir dünyanyn de?i?ti?i ?u son otuz yyl hiçbir ?ey ö?retmedi mi bize, yenilgilerden de mi ö?renmedik?Hatalarymyza, zaaflarymyza ra?men, devrim umudunun ve özgür bir dünya hayalinin kanatlaryna binmi? ´güne?i zapta çykan´ bir ku?a?yn çocuklary olan bizler, bu soruyu kendimize soralym, cevabyndan da korkmayalym. Asyl korkmamyz gereken, tarihe darbeseverler olarak geçmektir.
(17 Mart 2009)
HABERLE İLGİLİ ŞİKAYET, DÜZELTME GİBİ TALEPLERİNİZİ İLETMEK İÇİN TIKLAYIN
HABERLE BAĞLANTILI OLABİLECEK LİNKLER: